Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch

przez | 14 lipca 2011

Allgemeines Bürgerliches Gesetzbuch (ABGB, Powszechny Kodeks Obywatelski) jest austriackim kodeksem cywilnym z 1811 roku, opracowanym przez Franza Zeillera. Cesarską sankcję uzyskał 1 czerwca 1811 roku. Utworzony został na bazie Kodeksu cywilnego zachodniogalicyjskiego opierał się na prawonaturalnych zasadach wolnej własności, swobodzie umów. Oprócz regulacji typowych dla kapitalizmu zawierał wiele reliktów feudalnych.

Oprócz krótkiego wstępu ABGB obejmował trzy działy: prawo osobowe, prawo rzeczowe i przepisy wspólne prawu osobowemu i rzeczowemu. W ABGB po raz pierwszy pojawiły się m.in. domniemanie żywego urodzenia i instytucja uznania za zmarłego osoby zaginionej. W zakresie prawa zobowiązań ABGB przewidywał m.in., że pracodawca mógł udzielać pracownikowi wiążących zaleceń i wskazówek, a w celu ich wykonania stosować sankcje (ius castigandi). Przewidywał instytucję zachowku. Regulował dziedziczenie kontraktowe i przewidywał nieodwołalność kontraktu o dziedziczenie.

Powstał pod silnym wpływem doktryny prawa natury i niektórych ujęć wcześniej wydanego kodeksu francuskiego z 1804 r. Pod względem techniki ustawodawczej, jak i zawartości przewyższał on o wiele feudalny Landrecht pruski. Silne były również wpływy prawa rzymskiego. Kodeks ten w wysokim stopniu odpowiadał już ówczesnym potrzebom i dlatego przetrwał bez większych zmian do XX wieku. Dopiero w czasie I wojny światowej poddano go poważniejszej nowelizacji: I nowela 1914 ? zmiany w dziedzinie prawa osobowego, spadkowego i rzeczowego, II nowela 1915 ? zawierała sprostowania dotyczące zmiany granic, III nowela 1916 ? zmieniała niektóre przepisy prawa zobowiązań. Na obszarze Galicji przyłączonym do Polski jego ostatnie postanowienia utraciły moc obowiązującą z dniem 1 stycznia 1947 r. W Austrii i w Liechtensteinie obowiązuje do dziś.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *