Spłukiwanie

przez | 14 września 2011

Spłukiwanie (ablacja) to proces rzeźbotwórczy polegający na wymywaniu zwietrzeliny i gleby oraz ich przemieszczeniu w dół stoku przez wodę deszczową (ablacja deszczowa) lub roztopową (ablacja roztopowa). Spłukiwanie jest rodzajem erozji, choć według niektórych źródeł określanie go jako erozji wodnej gleby jest niezupełnie prawidłowe. Na erozję składają się również inne procesy.

Spłukiwanie jest typowe dla stoków bardziej stromych, na łagodniejszych często przechodzi w spełzywanie. Wielkość spłukiwania zależy od wielkości opadów lub roztopów ? im więcej wody, tym silniejsze jest spłukiwanie. Spory wpływ ma również występowanie roślinności, geomorfologia i geologia terenu, gdyż stoki bardziej strome oraz mało spójne są bardziej podatne na spłukiwanie. Najczęściej występuje na stokach lessowych, a także gliniastych o ubogiej pokrywie roślinnej. Podatne na ablację są też stoki zaorane (ponieważ są pozbawione roślinności). Intensywność procesu jest zależna od ilości i natężenia opadów, a także od nachylenia stoku i rodzaju występującej na nim pokrywy roślinnej.

Wielkość spłukiwania nie zależy od strefy klimatycznej, gdyż występuje ono zarówno w strefie ciepłej, jak i zimnej. Może jednak różnić się rodzajem. W strefie gorącej, w której nie występuje zamarzanie, dochodzi do spłukiwania deszczowego, szczególnie podczas gwałtownych burz. Z kolei w strefie zimnej dochodzi do spłukiwania roztopowego, kiedy to część ziemi jest jeszcze zamarznięta, a warstwa wierzchnia nie.

Spłukiwanie i inne procesy mogą prowadzić do powstania różnych form terenu ? zarówno wklęsłych, np. rozłogów, jak i płaskich, np. równin denudacyjnych. Podczas spłukiwania mogą powstać liczne strugi, które z czasem mogą przekształcić się w wąwozy.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *