Czynniki produkcji to materialne lub niematerialne zasoby niezbędne do wytwarzania dóbr w postaci towarów i usług. W klasycznym ujęciu wyróżnia się trzy czynniki produkcji: ziemia, praca i kapitał. Pojęcie czynników produkcji wywodzi się od dzieła „Bogactwo Narodów” wydanego w 1776 roku przez Adama Smitha. Dalej było ono rozwijane przez Davida Ricardo oraz Johna Stuarta Milla… Dowiedz się więcej »
Czesne są opłatą za pobieranie nauki. Najczęściej stosuje się je w przypadku szkół wyższych. W większości państw europejskich zwykle szkoły publiczne pobierają czesne za naukę na studiach wieczorowych i niestacjonarnych. Studia stacjonarne są zazwyczaj z czesnego zwolnione. Szkoły niepubliczne (szkoły społeczne oraz szkoły prywatne) z zasady pobierają opłatę na wszystkich systemach studiów. W większości krajów… Dowiedz się więcej »
Cykl koniunkturalny to zjawisko występowania w gospodarce wahań różnych mierników ekonomicznych charakteryzujących poziom koniunktury, wokół rosnącego trendu wzrostu gospodarczego, analizowanego w długim okresie. Największy wkład w badaniu cyklów koniunkturalnych ma Austriacka Szkoła Ekonomii, zaś największy wkład jednostkowy Ludwig von Mises. Najczęściej zmiennymi, które służą jako mierniki, są: PKB, zatrudnienie, ceny, wielkość eksportu i importu, wskaźniki… Dowiedz się więcej »
Ceteris paribus (lub caeteris paribus) to zwrot pochodzący z łaciny, oznaczający dosłownie „wszystko inne takie samo”. Na polski tłumaczy się zwykle jako „przy pozostałych warunkach równych” lub „przy tych samych okolicznościach”. Użycie tego zwrotu oznacza świadome odrzucenie, w celu uproszczenia rozumowania, możliwości zajścia pewnych wydarzeń lub warunków, mogących zaburzyć związek między przesłanką a wnioskiem. Ceteris… Dowiedz się więcej »
Cena minimalna to cena urzędowa, poniżej której zgodnie z prawem nie wolno sprzedawać danego towaru. Ustalenie ceny minimalnej następuje na wniosek producentów. Jest ona wyższa od ceny równowagi. Wprowadzenie ceny minimalnej wymaga równoczesnego przeciwdziałania zmniejszeniu popytu na rynku, poprzez interwencyjny skup przez państwo. Z praktyki wiadomo, że przedsiębiorstwa często wykorzystują istnienie ceny minimalnej do osiągnięcia… Dowiedz się więcej »
Cena maksymalna to cena urzędowa, powyżej której nie mogą być zawierane transakcje na dane dobro. Skutkiem wprowadzenia ceny maksymalnej może być niedobór rynkowy. Cena maksymalna jest na ogół niższa od ceny równowagi rynkowej. Wprowadzana jest tylko w nielicznych przypadkach, gdy według decydentów wymaga tego ważny interes społeczny (np. ceny mieszkań komunalnych dla najbiedniejszych rodzin). Często… Dowiedz się więcej »
Budżetowanie to proces obejmujący planowanie, tworzenie i zatwierdzanie budżetu, a także późniejszą jego kontrolę. Budżet z kolei to plan działania, który prezentuje sposób alokacji zasobów wyrażony w jednostkach pieniężnych lub w jednostkach naturalnych, sporządzany na okres roku, zaakceptowany i realizowany przez pracowników poszczególnych szczebli zarządzania. Wyróżnia się budżet stały (opracowany dla jednego poziomu działalności) i… Dowiedz się więcej »
Bon skarbowy to dłużny papier wartościowy Skarbu Państwa na okaziciela o wartości nominalnej 10 tys. PLN z terminami emisji od 1 do 52 tygodni (standardowo 13 i 52). Oprocentowanie bonów ma charakter stały, dyskontowy (dochodem jest różnica pomiędzy ceną zakupu, a wartością nominalną bonu). Podstawową cechą bonów skarbowych jest zerowy stopień ryzyka, co sprawia, że… Dowiedz się więcej »