Archiwum kategorii: Nauki społeczne

Islam i świadomość narodowa w dobie postsowieckiej w Azerbejdżanie

Dla większości mieszkańców Azerbejdżanu, mimo wszystkich przemian, jakie dokonały się tu pod rządami Związku Radzieckiego, mimo brutalnych prześladowań i konsekwentnego wychowania atei­stycznego, islam pozostał podstawowym elementem tożsamości. Pró­by zastąpienia przynależności religijnej przynależnością narodową w procesie kształtowania świadomości zbiorowej przyniosły ograni­czone skutki między innymi dlatego, że samo pojęcie ?naród” nie było jasne: azerbejdżański czy radziecki. Co… Dowiedz się więcej »

Prawo materialne

Prawo materialne to normy prawne bezpośrednio regulujące stosunki pomiędzy podmiotami prawa, określając przesłanki (fakty) powodujące ich powstanie, zmianę lub wygaśnięcie. Do prawa materialnego zalicza się również normy prawne regulujące określone obowiązki, zakazy lub nakazy i przewidujące określone sankcje za ich nieprzestrzeganie. Prawo materialne jest ściśle związane z prawem procesowym, bez którego istnienia to pierwsze nie… Dowiedz się więcej »

Pactum in favorem tertii

Pactum in favorem tertii (łac. umowa na rzecz osoby trzeciej). Zazwyczaj nie jest to samodzielna umowa – jej przedmiotem nie jest tylko świadczenie na rzecz osoby trzeciej – lecz jest to raczej konstrukcja, którą strony posłużyły się przy kreowaniu stosunku zobowiązaniowego, stanowiąca jeden z jego elementów. Pactum in favorem tertii przybiera postać postanowienia umownego, wyrażonego… Dowiedz się więcej »

Zwalczanie terroryzmu a użycie siły w prawie międzynarodowym

W klasycznym prawie międzynarodowym aż do 1919 r. użycie siły w stosunkach międzynarodowych uznawane było za jeden z atrybutów suwerenności państwa. Próby ograniczenia użycia siły trwały niemal od 1907 r., jednak dopiero Karta Narodów Zjednoczonych wprowadziła zakaz rozpoczynania wojny agresywnej, pozostawiając państwom prawo do samoobrony indywidualnej i zbiorowej. Rozwiązania przyjęte w Karcie NZ stanowiły reakcję… Dowiedz się więcej »

Zaangażowanie Unii Europejskiej w Kosowie

W sierpniu 2006 r. przedstawiciele ONZ-owskiej misji w Kosowie (UNMIK) przy udziale władz prowincji opracowali pokaźnych rozmiarów plan jej integracji z Unią Europejską na wypadek niepodległości. Raport ten został przedłożony Komisji Europejskiej. Natomiast w lutym 2007 r., wysłannik ONZ do Kosowa, Martti Ah­tisaari, przedstawił szkic planu mający doprowadzić do niezależności Kosowa, w którym nie padło… Dowiedz się więcej »

Ochrona konkurencji i zapobieganie nadmiernej koncentracji mediów w Unii Europejskiej

Ochrona konkurencji jest ustrojową zasadą Wspólnoty Europejskiej oraz jednym z kluczowych instrumentów służących procesowi integracji europejskiej w jej podstawowym i pierwotnym aspekcie, czyli współpracy gospodarczej. Jak pisze Krasnodębska-Tomkiel (2006), najściślejsza integracja dotyczy tzw. wspólnych polityk, gdzie samodzielność podejmowania określonych ustaleń przez państwa członkowskie (ich aktywność prawotwórcza) jest w zasadzie wyłączona. Znaczne natomiast ograniczenie samo­dzielności państw… Dowiedz się więcej »

Syjonizm socjalistyczny

Na początku XX wieku głównym nurtem ideologicznym rywalizującym z syjonizmem pośród młodych Żydów z Europy Wschodniej był socjalizm. Wielu Żydów zrezygnowało wówczas z judaizmu na rzecz komunizmu lub popierało Bund, żydowski ruch socjalistyczny postulujący wprowadzenie autonomii dla Żydów z Europy Wschodniej, propagujący także jidysz jako język żydowski. W opozycji do tej ideologii wykształcił się nowy… Dowiedz się więcej »

Przesąd

Przesąd (inaczej zabobon) to bezpodstawna wiara w istnienie związku przyczynowo-skutkowego między danymi zdarzeniami. Wypływać ono może ze stereotypów zakorzenionych w tradycji i kulturze, pozbawione racjonalnych podstaw i niemożliwe do weryfikacji. Najczęściej przesądy są pozostałością dawnego systemu wierzeń, uważanego za przestarzałe formy magii, przejawy ciemnoty i zacofania (tak traktowano „pogańskie” wierzenia dawnych Słowian po wprowadzeniu w… Dowiedz się więcej »